Cuộc chiến thương mại Âu – Trung hết sức căng thẳng

Tuần này, Liên minh châu Âu EU sẽ nâng mức thuế đối với mặt hàng giấy tráng cao cấp (dùng cho tạp chí và catalogue) do Trung Quốc xuất khẩu. Động thái này cho thấy, nỗ lực kiềm chế sự đổ bộ hàng hóa Trung Quốc của EU đã mở ra trang mới.

Đây là lần đầu tiên EU tung ra biện pháp trừng phạt Trung Quốc với lý do chính phủ Trung Quốc đã dùng những chính sách trợ cấp phi pháp để thúc đẩy ngành công nghiệp chế tạo nước mình. Trước đó, EU vẫn thường hay dựa vào các biện pháp trừng phạt mang tính chống phá giá áp dụng phổ biến hơn, tức một công ty nào đó xuất khẩu hàng hóa với giá thấp hơn giá thành phẩm.

Quyết định nhằm vào chính sách trợ cấp của Trung Quốc này đã phản ánh một sự lo âu của các doanh nghiệp và các nhà hoạch định chính sách châu Âu, tức hạn chế ngành xuất khẩu Trung Quốc đối với các mặt hàng như giày dép và xe đạp, việc chuỗi giá trị hóa hóa Trung Quốc gia tăng nhanh chóng trở thành mối đe dọa cho các hãng chế tạo cao cấp của châu Âu.

Người gây ra sự thay đổi này chính là ông Karel de Gucht – người đảm nhiệm chuyên viên thương mại EU năm 2010. Những người tiền nhiệm của ông, đặc biệt là ông Lord Mandelson đã từng nhượng bộ rất nhiều cho Trung Quốc, hy vọng đối tác có thể thu lời nhiều hơn, nhưng vị cựu Bộ trưởng Ngoại giao Bỉ Karel de Gucht này cam kết sẽ áp dụng các biên pháp cứng rắn hơn.

Trợ lý của ông cho biết, hồ sơ kiện chống trợ cấp là vô cùng quan trọng, bởi vì chúng sẽ giúp hé mở những ưu thế bất công bằng mà các doanh nghiệp Trung Quốc đang được hưởng, bao gồm, đất đai giá rẻ và sự rót vốn mà chính phủ cung cấp. Phía EU tin rằng, những ưu thế bất công bằng này là không thể thiếu đối với năng lực xuất khẩu lớn mạnh của Trung Quốc.

“Đối với Trung Quốc, việc này sẽ rắc rối hơn nhiều so với vụ kiện chống bán phá giá, bởi vì hiện tại chúng tôi đã chĩa thẳng vào trung tâm chế độ Trung Quốc”, một quan chức EU cho biết. Vị quan chức này đã ví hồ sơ chống trợ cấp giống như là một “quả ngư lôi bắn vào tàu sân bay”.

Trưởng đoàn đại sứ Trung Quốc tại EU – ông Tống Triết đã lên tiếng phản đối động thái trên. “Hàng hóa Trung Quốc xuất hiện trên thị trường châu Âu đơn thuần là do giá trị của chúng. Tôi không cho rằng, thành công này là do chúng tôi bán với giá thành thấp hay trợ cấp”.

Mặc dù lời biện minh của đại sứ Tống Triết có chút chừng mực, nhưng các nhà phân tích và các luật sư thương mại lo lắng, Bắc Kinh đang lên kế hoạch đáp trả không khách khí. Bởi vì Trung Quốc đã điều tra về việc tinh bột khoai tây Đức có thể đang được trợ cấp.

Ông Hosuk Lee-Makiyama – Chủ nhiệm Trung tâm kinh tế chính trị quốc tế châu Âu tại Brussels (ECIPE) tin rằng, có thể xuất hiện nhiều hồ sơ tương tự. “Một cuộc chiến thương mại mới sắp bùng nổ”,  ông đã viết như vậy trong một bài báo về hồ sơ kiện liên quan tới giấy gần đây. Ông dự đoán hai bên đều có thể gặp phải một hậu quả thảm khốc.

(Vitinfo)